Home
Bahasa Jawa X

Teks Dheskripsi Panganan Tradisional

Ing Jawa Tengah akeh banget kabudayan kang adiluhung, uga akeh panganan tradisional kang misuwur jinis lan rasane. Panganan tradisional ing Jawa Tengah nduweni titikan kang mligi, yaiku nduweni rasa kang gurih lan legi.

Maca Teks Dheskripsi ngenani Panganan Tradisional

Panganan tradhisional yaiku panganan utawa jajanan kang kha sing dhaerah taetamtu. Panganan tradisional akeh banget jinise, ana lemet, lemper, lapis, klepon, cenil, mendut, lan liya-liyane. Panganan tradhisional kaya mangkono ing jaman saiki angel ditemokake amarga jaman saiki wis akeh panganan kang luwih modheren.

Saben dhaerah ing Jawa Tengah nduweni panganan kang khas, tuladhane Banjarnegara, dhawet ayu lan bunthil; Blora, sega pecel, sate pitik Blora, sate jagal, sate wedhus, soto pitik Blora, tahu campur, lontong tahu, oseng-oseng ungker, oseng tahu lan tempe, lan grontol jagung; Boyolali, brem lan susu sapi; Cilacap, krupuk tengiri; Wonogiri, thiwul, geplek; Pati, sega gandhul; Wonosobo, mi ongklok, tempe kemul, lan sapiturute.

Mula, bocah enom ing jaman saiki kudu bisa nglestarekake panganan-panganan tradisional ing Jawa. Supaya ora lali, coba gatekna dheskripsi panganan tradisional ing ngisor iki!

JENANG GRENDUL

Jenang grendul iku wernane soklat. Wujude jenang grendul kaya bubur la nana glindhingane sing digawe saka glepung ketang. Glindhingan glepung mau diarane grendul dienggo isen-isen jenang. Rasane jenang grendul legi amarga diwenehi gula jawa. Dene rasane grendul iki kenyil-kenyil. Biasane yen mangan jenang grendul diwenehi santen saengga bisa nambah gurih rasane.

KLEPON

Klepon yaiku panganan sing misuwur ing tanah Jawa. Bahan kang digunakake yaiku saka glepung beras ketan lan diisi gula jawa. Klepon lumrahe mung ana rong werna yaiku ijo lan putih. Klepon werna ijo perlu ditambahi pewarna alami saka godhong suji utawa godhong pandhan. Klepon iku wujude bunder lan anggone wur klapa kang diparut. Klepon uga kalebu jajanan pasar.

Ing Sumatra lan Malaysia, klepon diarane “ondhe-ondhe”, deneng jeneng ing tanah Jawa lan tlatah liya ing Indonesia arupa panganan kang beda, yaiku panganan kang wujude bunder kang digawe saka glepung beras lan diiseni adonan kacang ijo lan kulite diwuwuri wijen. Klepon biyasa didol bebarengankaro gethuk lan cenil (uga anak kang ngarani cethil) minangka jajanan ing wayah esuk utawa sore.

Carane nggawe klepon yaiku kaya ing ngisor iki.

  1. Gula pasir dicampur banyu godhong suji, uyah, mentega, lan glepung beras ketan.
  2. Adonan dicampur nganti kalis.
  3. Adonan digawe bunder-bunder, digepengake, diiseni gula jawa, lan dibentuk bunder meneh.
  4. Sawise rampung digawe bunder-bunder, banjur digodhog nganggo banyu kang wis umob nganti adonan iku mumbul mendhuwur.
  5. Menawa wis mumbul, banjur dientas.
  6. Carane nyajekake yaiku adonan kang wis mateng diwadhahi lan ditata ing pring, banjur diwenehi parutan klapa.
  7. Klepon wis siyap dimaem.

SEGA LIWET

Sega liwet iku salah sawijining panganan tradisional saka kutha Solo. Bahan dhasare saka beras kang dimangsak migunakake santen lan duduh godhogan iwak pitik saengga rasane gurih. Sega liwet lawuhe ana sambel goreng jepan, endhog pindhang, daginng iwak pitik kang disuwir-suwir, lan kumut (santen kang dikenthelake). Saliyane kuwi kanggo ngganepi sega liwet kerep ditambahi sate usus, rempela ati, lan tahu utawa tempe bacem. Biyasane sega liwet marang bakule didol kanthi car acara dipincuk nganggo godhong gedhang.

THIWUL

Wektu iki thiwul kondhang minangka jajan pasar. Panganan iki gampang ditemokake ing papan tartamtu. Menawa diturut saka sujarahe, thiwul iku mula bukane minangka panganan pokok masarakat jaman biyen nalika penjajahan jepang udakara ing taun 1960-an. Thiwul digawe saka pohung didadekake panganan pokok kanggo ngganti beras nalika regane larang lan ora bisa ketuku. Ing jaman biyen, thiwul dipangan kaya dene sega, kanthi lawuh lan sayur.

Thiwul digawe saka pohung kang dipe nganti garing, utawa diarani geplek. Geplek banjur didheplok  nganti alus, banjur didang nganti mateng. Asil dang-dangan iki kang diarani thiwul. Yen dipangan minangka panganan pokok, thiwul bisa dipangan nganggo lawuh jangan Lombok ijo, tempe gembus goreng, lan sambel. Sega thiwul kang kadhar gulane ora dhuwur bisa kanggo pilihan panganan pokoke wong kang nduweni lara diabetes. Thiwul uga dipercaya nyegah lara magh.

APEM

Apem iku kalebu panganan tradhisional saka Jawa Tengah. Rasane legi, nanging uga ana kecut-kecute sethitik sing gawe apem tambah enak. Ing jaman saiki, panganan tradisional wis langka amarga saiki wis akeh panganan saka negara liya sing kasebar ing ngendi papan, kaya dene apem saiki wes angen ditemokake. Biyasane apem dido ling pasar tradisional. Saliyane rasane legi lan kecul, wujude apem uga empuk lan alus. Mula apem iki bisa dipangan kanggo kabeh umur saka enom tekan tuwa.

Apem digawe saka glepung beras lan tape tela utawa kang diarani kenyo. Gunane tape tela utawa kenyos iki supaya ana rasa kecute. Aja lali diwenehi gula jawa lan gula pasir supaya nambah rasa legi lan enak. Saliyane iku, ubarampe kang digunakake yaiku ragi, banyu krambil, lan santen. Ubarampe kabeh mau diuleni nganti rata. Sawise kuwi dicithak.

Sawise mateng lan ngembang, biyasane apen disajekake ora nggunakake godhong kaya dene panganan liyane, nanging biyasane apem dibungkus nganggo plastik.

GADNHOS

Kebumen iku salah sawijining dhaerah kang nduweni panganan tradisional werna-werna jinis lan enak rasane. Ana sing saka tela, beras, ketan lan liya-liyane. Cara mangsake uga werna-werna, ana sing digoreng, digodhog, dipepe, didang lan liya-liyane. Panaganan tradisional ing Kebumen iku akeh banget, ana gandhos, lapis, sengkulun, lemper, combro, golak, arem-arem, wehku, galundeng, onde-onde, cucur lan liya-liyane.

Jaman saiki panganan-panganan tradhisional kaya mangkono wis angel ditemokake, malah bocah-bocah jaman saiki ana sing ora ngerti wujud uga rasane. Jaman saiki wis akeh panganan-panganan instan utawa cepat saji. Warung-warung saiki uga akeh sing dodol panganan cepat saji tinimbang panganan tradhisional. Panganan tradhisional iku bisa ditemtokake ana ing desa-desa, biyasane uga ana ing acara adat dhaerah.

Salah sawijining panganan tradhisional sing ana ing dhaerah Kebumen yaiku gandhos. Gandhos iku kalebu panganan sing cara mangsake kanthi digoreng. Gandhos nduweni rasa sing khas amarga digawe saka campuran glepung beras lan parutan klapa. Gandhos saiki wis arang didol ana ing warung-warung utawa pasar, nanging biyasane digawe ana omah kanggo panganan cilik. Nanging saiki wis arang omah kang gawe gandhos kanggo panganan cilik.

Ubarampe kang dibutuhake kanggo gawe gandhos yaiku glepung beras, parutan klapa, lan wedang panas sacukupe. Cara gawene gampang, pisanan glepung beras lan wedang panas sacukupe dicampur, banjur diwenehi parutan klapa lan uyah, diuleni meneh nganti rata. Menawa adonan wis rata, adonan dibentuk miturut kekaremane dhewe-dhewe banjur digoreng. Yen wernane wis rada soklat, banjur dientas. Wujude yaiku mblondo gepeng.

Biyasane  gandhos kuwi dimaem nalika isih anget amarga gandhos yen isih anget iku rasane enak. Jarene wong jaman biyen, maem gandhos sing isih anget karo adem rasane beda.

LEMPER

Lemper yaiku panganan kang digawe saka ketan putih kang diisi abon utawa daging pitik sing diiris cilik-cilik. Banjur diwungkus nganggo godhong gedhang. Panganan iki wujude meh padha karo lonthong, nanging nduweni sing luwih cilik.

Jinising panganan iki wis misuwur ing Indonesia. Kejaba rasane sing enak, lemper bisa kanggo ngganjel weteng sawetara wektu amarga bisa maregi. Panganan iki biyasa dimasak kanti cara didang.

Ubarampe sing dibutuhake yaiku:

  1. 1 liter beras ketan
  2. 350 ml santen
  3. Uyah sacukupe
  4. Selembar godhong pandan
  5. Abon sapi sacukupe
  6. Godhong gedhang kanggo mbungkus sacukupe

Carane gawe lemper, yaiku beras ketan dikum kurang luwih telung jam. Klapa diparut didadekake rong gelas santen kenthel, banjur beras ketan digodhog nganti ssetengah mateng lan dikaru karo santen lan godhong pandan, banjur didang meneh nganti mateng. Sawise ketan mateng, dijupuk manut ukara sing dibutuhake, banjur diiseni abon, dibentuk bunder lonjong, banjur dibunteli nganggo godhong gedhang enom lan didang nganti mateng.

Pangertene lan Struktur Wacan Dheskripsi

Wacan dheskripsi iku karangan kang nggambarake kahanan supaya pamaca kaya-kaya nyawang, ngrungokake, ngrasakake, utawa ngalami dhewe apa sing digambarake.

Struktur teks dheskripsi yaiku kaya ing ngisor iki.

1. Pembuka (irah-irahan dan pembuka)

2. Isi

3. Penutup

Nemtokake Nilai-Nilai kang Kinandhut ing Wacan

Nilai-nilai sing kakandhut ing wacan ngenani panganan tradhisional Jawa Tengah kaya ta nilai pendhidhikan lan ekonomi. Nilai pendhidhikan iku ana ing babagan carane gawe pangana lan mangerteni jeneng-jeneng panganan tradhisional. Nilai ekonomi iku bisa dituduhake menawa panganan kasebut diwungkus kanthi becik, bisa dadi barang kang ngasilake dhuwit.

Nilai-nilai kang kakandut ing wacan dheskripsi bisa dituladhani saengga bisa kanggo piwulang tumrap generasi mudha lan masyarakat ing kahanan saiki.

Nyeritakake lan Nanggapi Wacan Dheskripsi

Nanggapi wacan dheskripsi tegese menehi tanggapan marang garapane kancamu. Tuladha menehi tanggapan yaiku kaya ta: Miturut panemuku, isine crita dheskripsi panganan tradhisional ngenani sega liwet iku apik lan unik. Sesambungane antarane isi lan materi uga wis trep. Pamacane cetha lan intonasine wis trep. Swarane cetha lan banter.

Post a Comment